01 Αυγούστου 2022

ΚΜΣ - αρχείο προφορικής παράδοσης

πρώτη δημοσίευση  19.1.2015

➤ Όπως γράψαμε στην προηγούμενη ανάρτηση μας - εδώ - , το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (ΚΜΣ) διαθέτει μάλλον το μοναδικό σε όλη την Ελλάδα αρχείο προφορικής παράδοσης δηλ. η βιωμένη ιστορία. Ήταν μάλλον Μάιος του 1997 όταν για περίπου δύο ή τρεις εβδομάδες καταγράφαμε τις μαρτυρίες ανθρώπων από τα χωριά των παππούδων μας.
Δείτε π.χ. τι αντιγράψαμε για το χωριό Τσάμαλαν της Σαμψούντας, χωριό του εκ μητρός παππού μου. Εκείνο τον καιρό δεν επιτρέπονταν οι φωτοτυπίες, οι φωτογραφίες, τα σκαναρίσματα. Δεν γνωρίζω τι ισχύει τώρα μετά από 20+ χρόνια. Δεν γνωρίζω εάν ξεκίνησαν την ψηφιοποίηση και διάθεση όλων στο δίκτυο. Έτσι πρέπει να γίνει τώρα. Να είναι προσβάσιμα από όλους μας και από κάθε γωνιά του πλανήτη...

     🔻 "το Τσάμαλαν είχε 400-500 κατοίκους Έλληνες. Τούρκους δεν είχαμε. Ήμασταν ντόπιοι εμείς. Δεν ακούσαμε από τους γέρους ότι ήρθαν οι παππούδες μας από αλλού. Εκεί γεννήθηκαν και οι παππούδες και οι προπαππούδες μας. Όλο το χωριό μας το αποτελούσαν 4-5 μεγάλα σόγια. Απ’ αυτά τα σόγια είναι όλες οι οικογένειες. Ήταν οι Κιαχαγιάντ', οι Κωνσταντίνογλαρου, οι Γαρακεχαγιάντ’, οι Ταγκουρλάντ’ και οι Πατμανάντ'.

     🔻 Μιλούσαμε ποντιακά. Ποντιακά τραγούδια τραγουδούσαμε και χορεύαμε ποντιακούς χορούς. Τα όργανα που παίζανε οι οργανοπαίχτες ήταν ο "κεπσές" (κεμεντζές), το ταούλ’, ο ζουρνάς.
Το Αγιούτεπεσι ήταν μισή ώρα από το χωριό μας (είναι βουνό του Φουντουτσάχ).
Η εκκλησία μας ήταν του Αγίου Γεωργίου. Είχαμε και ένα μικρό εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου. Είχε σχολείο με κάτω μαγαζιά. Τρεις δασκάλους πλήρωνε το χωριό.
Γειτονικά χωριά ήτανε το Φουντουτσάχ (μισή ώρα απόσταση), το Τσιμενλί (μισή ώρα), το Γαράτουσλα (μία ώρα), το Τοϊγάρ (1-2 ώρες) και η Τέκια (2-3 ώρες).
Το 1916 έκαναν εξορία, έκαψαν το χωριό. Απ’ τα 1500 άτομα (μάλλον εννοεί 150 άτομα ή κάτι άλλο) του χωριού μας, 4 άτομα ζήσαμε. Αυτούς ξέρω. Όσοι πήγαν εξορία, πέθαναν. Ίσως να γλίτωσαν 2-3 άτομα από το χωριό μας, αλλά μέχρι τώρα (συνέντευξη δόθηκε στις 29.10.1962), δεν έμαθα τίποτε.
Μπήκαμε στο "Μαρία" και ήρθαμε στον Πειραιά πρώτα και από κει στην Ηγουμενίτσα. Ήμαστε 35-40 οικογένειες από το Τσάμαλαν αλλά ένας - ένας σκορπίσαμε".
 

     🔻 προφορική μαρτυρία Χαράλαμπου Κοσέογλου ή Καλαϊτζίδη, από Μπάφρα Ιωαννίνων. Γεννήθηκε το 1895.




Σημειώστε ότι υπάρχει αρχείο σε μορφή excel που αναφέρονται όλα τα χωριά για τα οποία υπάρχει καταγραφή.
στην σελίδα :

αρχείο προφορικής παράδοσης

Δεν υπάρχουν σχόλια: